Week 2, het begint te wennen!

Ha fijne Landgenoten!

Nadat we vrijdag alle voorbereidingen op kantoor hadden afgerond, was het tijd voor een vrije middag (op Samoa stop je op vrijdagmiddag gewoon om 12 uur). Mijn huisgenootje moet voor haar bachelorscriptie verschillende mensen op Samoa interviewen over voedingsgewoonten. Vandaag was het tijd voor de rugby coach van het nationale team. Ik besloot om mee te gaan om eens een kijkje te nemen op de Rugby Union en om te kijken of die mannen ook echt zo groot zijn. Geloof me, groot zijn ze zeker. De locatie is daadwerkelijk adembenemend, een open gym met ventilatoren waar uitzicht hebt op Apia. Aangestoken door de sportiviteit van de mannen, besloten wij te gaan zwemmen. Samoa is armoedig, maar heeft dan wel weer een Olympisch bad. Wij als Palagis (niet Samoanen) zijn daar een ware attractie, want je hebt een bikini aan, bent blank en je kunt zwemmen. Ik heb de kans om als miljonair terug te komen, laten lopen besef ik me nu.

Zaterdag zijn we richting het zuiden van Upolu gereden. Hier hebben we een bezoekje gebracht een van de watervallen (Fuipisia Falls) en zijn vervolgens doorgereden naar To Sua Ocean Trench. Dit is the place to be, als je naar Samoa komt. Hier kun je zwemmen in prachtig blauw water tussen de rotsen, als je eerst 20 meter afdaalt via een houten ladder. Zoals je op de foto’s kan zien, het is magisch (en nee, er zijn echt geen filters gebruikt!).
Zondag is voor Samoanen een belangrijke dag. De vrouwen kleden zich allemaal keurig in het wit en gaan naar de kerk. De mannen steken de umu (oven van hete stenen) aan en bereiden het eten voor voor de lunch. Wat wij twee dagen in december doen, doen ze hier elke zondag. Er wordt enorm veel eten gemaakt en ook daadwerkelijk opgegeten. Wij moeten een jaar bijkomen na de Kerst, maar deze mensen zijn na zes dagen alweer hersteld! Wij besloten deze rustdag dan ook zéér serieus te nemen en ergens te gaan relaxen.

Maandag was het tijd voor mijn eerste dag buiten de office, de voorlichting voor de antenatal. Om half 8 kwamen wij aan in het ziekenhuis, waar al zo’n twintig zwangere vrouwen op ons zaten te wachten. We presenteerden deze ochtend het onderwerp: ‘voeding in het eerste jaar’. Veel vrouwen hebben hier geen idee wat je je kind geeft en vermijden borstvoeding. Deze ochtend hebben wij laten zien dat er makkelijk en goedkoop goede voeding beschikbaar is. Ze hebben hier voorkeur voor makkelijk en zoet. Zo moet je hier niet gek opkijken als een baby van een half jaar, een fles krijgt gevuld met Coca-Cola in plaats van melk. Aan het einde van de presentatie begon de hoofdverpleegkundige in het Samoaans onze presentatie samen te vatten. Meer dan de helft spreek nauwelijks tot geen Engels en was dan ook blij dat het nog eens in hun eigen taal werd over gedaan.

Dinsdagochtend ben ik ondergedompeld in de schoolcultuur. Hier hebben we twee lessen gegeven op een basisschool aan de rand van Apia. Ik ben enorm geschrokken toen ik zag hoe het er op de basisscholen aan toe gaat. Kinderen verstaan eigenlijk geen Engels en zijn enorm nederig. Ze worden dan ook tijdens de lunch ingezet om je te bedienen, brengen je spullen overal naartoe zodat je zelf niets hoeft te dragen en krijgen regelmatig een tik als de docent het niet bevalt hoe ze zich gedragen. De les waar je ze kan enthousiasmeren en wat kan leren is dan ook erg waardevol.

Woensdagochtend stond home care in de planning. Dit land heeft maar zes doktoren, op 180.000 inwoners en het home care team heeft maar 45 patiënten onder hun hoede. Ze zijn hier gek op de traditionele dokter en hebben vaak angst voor de reguliere geneeskunde. Eenmaal aangekomen in het ziekenhuis, wisten ze ons te vertellen dat de bus waarmee ze rondrijden vol was. Dus dat we deze dag niet mee konden. Dit is ook weer een prachtig voorbeeld van de Samoaanse cultuur. We spreken dinsdag af dat we met twee personen meegaan en woensdag is er ineens geen plek, terwijl het aantal personen altijd vast staat in het nurse team. Het is te warm en zinloos om je hier druk om te maken, dus gewoon door en zoeken naar de oplossing. Bij het vaccinatie team was er wel plek. Deze verpleegsters rijden rond met gratis vaccinaties en zoeken de vrouwen op die kinderen hebben van 0-5 jaar. We rijden door de rural villages, waar je vooral geconfronteerd wordt met de armoede en daarbij behorende slechte voorzieningen. De bus rijdt tot aan de deur, megafoon naar buiten en alle vrouwen kunnen zich komen melden met hun kind en het vaccinatieboek. De verpleging geeft al zittend in de bus de vaccinaties aan de kinderen. Je ziet hier veel moeders die kinderen hebben van één week oud. Dat is nog zo kwetsbaar en dan al zo moeten leven, dat zijn behoorlijk confronterende beelden. Daarbij hadden we vandaag een opkomst van 20 kinderen, de verpleegster vertelde dat dat veel is. We zijn daarvoor 4 uur onderweg, met 4 verpleegkundigen en bezoeken verschillende villages. Er zijn genoeg vrouwen die bij naam en toenaam genoemd worden en het vertikken om naar buiten te komen. De angst om te vertellen dat ze het vaccinatieboekje kwijt zijn, is vaak groter dan het besef hoe belangrijk de vaccinaties zijn. Vervolgens hebben we aan het einde van de dag nog een presentatie geven aan het personeel van de sportschool. Om hem naast beweging ook aan de gezonde voeding te krijgen.

Donderdagochtend opnieuw een poging gedaan om met home care mee te gaan. Echter na een half uur wachten bleek er weer geen plek te zijn. Teleurgesteld keerden we weer terug naar het kantoor. Je weet dat dit in Samoa het geval is, maar toch heb je het gevoel dat ze zich bedreigd voelen en je niet welkom bent om die reden. Eenmaal in kantoor hebben we alle voorbereidingen getroffen voor de presentaties voor volgende week. Vrijdag hebben we nogmaals les gegeven op een andere basisschool en daarna was het eindelijk tijd voor een relaxt weekend!

De vele gebruiken in dit land is misschien wel hetgeen waar ik het meest aan moet wennen. Warmte is iets waar je je geleidelijk aan kan aanpassen. Maar hier zijn er zoveel zaken waar je aan moet denken dat je gemakkelijk wat vergeet. Zo heb ik al eerder gezegd dat wij als palagis een status hebben ten opzichte van het gewone volk. Ze werken hier altijd volgens een hiërarchie. Zo zitten in de bus de ‘belangrijke’ mensen voorin en dient het andere volk op te staan voor ons. Met het avondeten, palagis eerst, dan de ouderen en als laatste de kinderen. Als dat betekent dat er voor de kinderen niets meer overblijft, is dat gewoon zonder eten naar bed. Wanneer wij spreken met iemand die hier in een hoge rang is, zoals iemand van het ministerie, dienen wij te gaan zitten voordat je met deze mensen spreekt. Daarnaast is spreken met een groep waar iedereen zit ook een taboe. Je mag niet lopend eten en ook niet eten op straat. Je dient altijd zittend te eten, om te laten zien dat je je eten respecteert. Dan nog maar niet te spreken van alle verschillende begroetingen, het uiten van je dankbaarheid, alles met een glimlach doen, het bespreken van bepaalde onderwerpen, je schouders en knieën altijd bedekt hebben en vooral het aangestaard worden omdat je blank bent. Het zijn er zoveel, dat je ze absoluut vergeet en dat voor heerlijk ongemakkelijke situaties zorgt.

Liefs, Simone.